Nieuwe voedingsconcepten voor ouderen met dementie

Afgelopen week is een onderzoek gestart naar de effecten van lekker eten en drinken op het welzijn van ouderen met dementie. Met in totaal zes organisaties wordt het onderzoek uitgevoerd in ons verpleeghuis  Oranje Nassau’s Oord in Wageningen onder de naam ‘De vergeten maaltijd’.

Lekker eten en drinken, draagt bij aan welzijn…
Esmée Doets (onderzoeker consumentengedrag en gezondheid bij de Wageningen University & Research, één van de zes organisaties): “Eerder onderzoek ging vooral over de effecten van voeding op de fysieke toestand van deze doelgroep. Wij richten ons in dit onderzoek op het welzijn. Lekker eten en drinken dragen daar in belangrijke mate aan bij, maar zijn ook lastig door lichamelijke en geestelijke problemen. Daarom onderzoeken wij nieuwe voedingsconcepten en innovatieve interventies die daar aan bijdragen én willen we er voor zorgen dat eten en drinken een centrale rol krijgen in de dagelijkse zorg voor deze doelgroep.” Bij het zoeken naar oplossingen zoomt het multidisciplinaire team vooral in op de mens zelf. Doets: “We onderzoeken bijvoorbeeld of we de eetomgeving kunnen aanpassen aan de individuele behoefte van een oudere, waardoor zijn eetlust verbetert. Denk aan virtueel samen aan tafel eten met familie en vrienden.”

Nieuw productaanbod
Daarnaast richt het onderzoek zich op het oplossen van de factoren die eten en drinken moeilijk maken voor deze doelgroep, zoals verminderde motorische vaardigheden, eetlust, herkenning van eten, drinken en maaltijdmomenten en kauw-, slik- en gebitsproblemen. Dat gebeurt door te zoeken naar een vernieuwend productaanbod dat past bij de voorkeuren en fysieke mogelijkheden in verschillende fases van dementie. Een voorbeeld is bekende producten maken met een makkelijke textuur met behulp van 3D food printing.

Meetmethode voor kwaliteit van leven
Naast een vernieuwend productaanbod en persoonlijke eetomgevingen wil het team een methode ontwikkelen voor het meten van de kwaliteit van leven bij ouderen met dementie. Doets: “Normaal gesproken wordt dat met een standaard vragenlijst bepaald, maar dat kan niet bij deze doelgroep. Op basis van gedragskenmerken kunnen we wellicht afleiden hoe ‘tevreden’ de ouderen zijn. Ook de observaties van de zorgverleners en de tevredenheid van de mantelzorgers zijn hier een belangrijk meetpunt.”

Opschaling
Het onderzoek start in Wageningen met het doel om later op te schalen. Doets: “Met de bevindingen uit dit onderzoek zullen we beleid ontwikkelen over de rol van voeding in de zorg. De nieuwe meetmethode levert daar belangrijke input voor. Ook doen we een voorstel voor aanpassingen in zorginstellingen die personeel de ruimte geven om voldoende tijd en persoonlijke aandacht te besteden aan eten en drinken.”

Zes organisaties
Het drie jaar durende onderzoek vindt plaats bij Oranje Nassau’s Oord, één van onze zorglocaties in Wageningen. Wij richten zich op kwetsbare ouderen in de Veluwezoom, De Vallei en Over-Betuwe. We hebben samen met adviseur Wim Huizing het initiatief genomen voor dit onderzoek en we hebben een multidisciplinair team samengesteld van zes organisaties. De overige betrokken partijen zijn: totaalleverancier in eten en drinken voor de zorg Huuskes, Wageningen University & Research, innovatieadviesbureau Innovation Playground en facilitair adviesbureau CareFacilitair.
Foto: Aftrap onderzoek ‘De vergeten maaltijd’ met vertegenwoordigers van alle zes deelnemende organisaties.